Değerli tarımzirai okurlarım; TARIM ile profesyonel düzeyde gelir amaçlı uğraşmıyorsanız ufak tefek böcek sorunlarınız var ise bu başlık tam size göre. Böceklerle doğal yollarla evde yapabileceğiniz ilaçlar ile mücadele etmeniz mümkün.
![]() |
böceklenmiş yaprak |
Zararlılara engel olmak kurtulmak için, ev yapımı tabii haşere ilaçları seçenek etmek ”ben ne yapabilirim?” sualini sık sık soran herkesin, kolaylıkla uygulayabileceği bir formül.
![]() |
sarımsak ve patates |
![]() |
kekik otu ve çiçek |
- Otlarla Hazırlanan Spreyler: Aromatik otlardan elde ettikleri solüsyonlar birçok organik yetiştirici doğrulusunda kullanılmaktadır. Bu solüsyonlar repellent tesir gerçekleştirmektedir. Bu gaye ile Sage, Tansy, Thyme gibi nebatlar kullanılmaktadır. Yapılan bir çalışmada Plutella xylostella ‘nın ve başka kimi kelebeklerin lahanadaki zararının ve yumurta sayılarının bu solüsyonlarla azaltıldığı saptanmıştır. Ayrıca bu solüsyonlar yaprak yiyen zararlılara karşıda kullanılmaktadır. 1-2 fincan taze yaprak 2-4 fincan su ile yaydırılır. Bu karışım tüm gece bekletilir. İçerisine ¼ oranında temizleyici sıvı sabun yaydırılır. Sıvı sabun ilacın yapraklara yapışmasında ve yayılışında tesirli olmaktadır. İlaçlamada bitkinin bütün aksamının ilaçlanması başarıyı etkilemektedir. Gerekli görülmesi durumunda haftalık periyotlarla program tekrarlanabilir.
- Kırmızı Tozlar: Karabiber, kırmızı biber, dere otu, zencefil’in hepsi capsaicin içermektedir. Böcekler üstünde repellent tesir gerçekleştirmektedir. Sentetik capsaicin arazide kullanılmak üzere üretilebilir. Yapılan bir çalışmada capsaicin’in 28 gramının 1/25′i soğan nebatı çevresine serpildiğinde Delia antiqua’nın koyduğu yumurta miktarını azalttığı saptanmıştır. Delia radicum’un lahanada ve havuçta zararını da engellemektedir. Ancak hazır paketlenmiş biber tozlarının tüketimi ekonomik olmayabilir. Eğer yetiştirici üretimini de kendisi yapıyorsa fiyat azaltıldığı içersinde tüketimi henüz mantıklı olacaktır. Uygulama esnasında titiz ciltlerde tahrişlere sebep olabilmektedir. Uygulamada havuç, lahana ya da soğan sıralarına serpilerek uygulanabilir. Yağmur ya da sulama ertesi program yeniden edilmelidir.
- Sigara spreyi; Tütün bitkisinden elde edilir. Böceklere toksiktir. Ev yapımı sigara çayının en büyük üstünlüğü etkinliğinin birkaç saat sürmesidir. Arılara toksik değildir. Nikotin toprak zararlılarına karşı kullanılmaktadır. Özellikle kök afitleri, tripsler, yaprak delicileri, armut pisillası, Crioceris asparagi‘na karşı kullanılmaktadır. Bir fincan kurutulmuş, öğütülmüş tütün yaprağını ¼ çay kaşığı saf sabun ek edilmiş 4.5 lt‘lik su içersinde yarım saat bekleterek süzmek suretiyle solüsyon hazırlanır. Bu solüsyon birkaç hafta kapalı bir kapta saklanabilmekte. Toprak zararlıları içersinde bitkinin kök alanlarına toprak üzerine karışım yapılır. Yaprak zararlıları içersinde yaprak altlarının da iyice ilaçlanması lazım olur. Nikotin nebat yaprakları doğrulusunda absorbe edilerek birkaç hafta bitkide yer alır. Güvenlik yönünden tekilce genç bitkilere ve hasattan bir ay evveline kadar tüketimi henüz uygundur. Patlıcan, biber, domates ve başka solanaceae’lerde tüketimi makul değildir. Tütün mozaik virüsünü taşıyan tütünlerden hazırlanan solüsyon bu virüsün bitkilere bulaşmasına yol açabilir. Ülkemizde 70º C’ sıcaklıktaki 1 lt suda 50 gr. kuru tütün 1 gün suda bekletilerek oluşan eriyik pülverizasyon tekniği ile kullanılmaktadır. Bu formül tarla koşullarında patates haşeresi larvaları, afit ve kırmızı örümceklere karşı tesirli meydana gelmiştir. Kullanılan tütün yaprağının tazeliği, suyun kaliteyi, program dozu ve sıklığı sarfedilen ilacın etkinliğini belirlemiştir. Nikotine sülfatın sıcak kanlılara toksisitesi hasebiyle dikkatli uygulanması lazım olur.
- Isırgan suyu: Ülkemizde Akdeniz civarlarında afitlere karşı yapılmaktadır.
- İnsektisit tesirli sabun spreyi: 2.5 çorba kaşığı sıvı sabun tahminen 1 lt su ek dilerek yaydırılır.
- Bitkisel yağ: 2 çorba kaşığı mısır ya da ayçiçek yağı 2 çorba kaşığı sıvı sabunla yaydırılır. Uygulama yapılmadan evvel iyice karıştırılarak yapılır.
- Sabun, sarımsak tozu ve kırmızı biber karışımı: 2 çay kaşığı sıvı sabun tahminen 1 lt ‘lik kavanoza konur. Kavanozun ağzına ince bir tül gerilerek kırmızı biber ve sarımsak tozunun her biri eklenilir. Su yerleştirilerek ek edilen kısmın kavanoza akması sağlanır. Bu ilacın pıhtılaşmasını engel olur. Tülü kavanozun ağzından alarak yaydırılır. Sabun, emici haşereleri, sarımsak kırmızı biber karışımı çiğneyici tipteki haşereleri uzaklaştırır. Bu karışımın dezavantajı yağmurla beraber yıkanması ve yine programa gereksinim duyulmasıdır.
![]() |
örümcek tuzağı |
- Meyve Sinekleri için: Meyve sinekleri içersinde tuzaklara yemler meyve olgunlaşmadan, zararlılar çıkmadan evvel yerleştirilmelidir.
Yapabilmek içinde;
*Plastik bir şişenin altında ufak bir delik açılır. Şişenin ağzı bir tıkaçla kapatılır. Şişenin ¼’nü yemle doldurulur. Şişe bu yolla bahçe çevresine ya da ağaçlara asılır. Bu yemler sinekleri delikten içeri çeker ve sinek yem içersinde can verir.* Plastik bir şişenin üst bölümünü kesilir. Yem solüsyonu şişenin yarısını içerecek şekilde konur. Şişenin kesilen üst bölümü şişenin geri kalan bölümüne, deliği altta kalacak şekilde konur. Sinekler şişelere çekilerek yem solüsyonu içinde can verir. Yem solüsyonu 2 şekilde hazırlanır.
- 1 lt su, 250 ml idrar, birkaç damla vanilya özü, 100 gr şeker ve 10 gr pyrethrum tozu
- 1 çay kaşığı pyrethrum tozu, 250 gr bal, 1 kaç damla vanilya özü, 250 gr. portakal ya da salatalık kabuğu, 10 lt su.
- Işık tuzaklarını hazırlanışı: Gece etkinlik gösteren uçan haşerelerin kontrolünde kullanmak mümkün. Kesici kurtlar, sap kurtları, çeltikte zarar yapmış yaprak emicileri vs. Odunumsu yapılardan meydana gelen 3′lü bir dayanak hazırlanır. Bu dayanağın uçları toprağa konur. Orta bölümüne bir ışık kaynağı asılır. Ve alt bölümüne bir oran yağla karıştırılmış su kasesi konur. Bu tuzağın en iyi yerleştirilme süreyi böceğin hayat çemberine ve ürünün gelişim evresine göre belirlenir.
Evde sizlerinde basit bir şekilde hazırlayabileceği tabii haşere ilaçları nasıl yapılır ve yapılışından bahsedildi.